Barbie was een waar rolmodel voor
een onafhankelijk vrouwbeeld.
Natuurlijk plukken wij nu ook de vruchten van de
vrouwenbeweging en de onderwijsinhaalmanoeuvre, maar ik ben
ervan overtuigd dat Barbie het nodige heeft bijgedragen.
Barbie was immers een waar rolmodel voor een onafhankelijk vrouwbeeld.
Wat een onzin!
Barbie maakte hoe dan ook duidelijk dat er vele identiteiten voor vrouwen
mogelijk waren. Zeg nou zelf: Madonna, die tegenwoordig zo
wordt geprezen en geanalyseerd om haar telkens wisselende
identiteiten, is er niks bij.
De vraag is wel of Barbie ons niet opzadelde met te veel
identiteiten. Het nieuwe vrouwbeeld is dat je zo'n beetje
alles tegelijk moet zijn. Of beter gezegd: de juiste
identiteit op het juiste moment op de juiste plaats. Slimme
denkende vrouw, gezellige vriendin, hartstochtelijk minnares,
economisch zelfstandige professional, zorgzame moeder,
handige kokkin, huishoudster en automobiliste, stralende gastvrouw,
verstandige dame die lezing houdt of rare Web-pagina's over het hacken van Barbie-poppen maakt.
En altijd het probleem: zit mijn haar wel goed?
Het echte leven is echter geen klerenkast waarmee je even van
rol kan wisselen. Barbie had het maar makkelijk. Bovendien veranderde ze in de loop der tijd. Ze kreeg buigzame benen en lang haar, waarmee je van alles kon
uithalen. Ze heeft nu een lief lachend kindergezichtje, waar
ze vroeger een kattige, zelfbewuste ja bijna arrogante kop
had. Ze is onmiskenbaar popperiger geworden. (Zie de
plaatjes: links zoals ze was in 1959, rechts zoals in 1995.)
Ik geef toe, ik vergaap mij nog steeds aan Barbie-poppen, ook
aan de nieuwste modellen. Maar toen ik enig veldonderzoek
deed voor deze lezing in speelgoedwinkels, vond ik weinig terug
van de geëmancipeerde Barbie zoals ze in mijn hoofd zat.
Haar wereld had een enorm verzoetingsproces ondergaan.
Outfits als astronaute, manager of dokter zag ik niet meer. Het was
Barbie in bad, in de keuken of voor de make-uptafel, Barbie
picknickend of sportend, Barbie op galafeestjes en miss-
verkiezingen. (Backlash noemt men dat in de vrouwenbeweging...)
Ik zocht natuurlijk naar Barbie met een computer, maar de enige keer dat
ze die in haar buurt had, was in een kapsalon. En die was van de kapper. Inderdaad, als je haar maar goed zit.
Barbie lijkt tegenwoordig kortom vooral vrije tijd te hebben.
Ze heeft zo te zien geen werk buitenshuis of een opleiding
aan haar hoofd.
Maar wij wel toen we groter werden. Misschien is dat wel de
reden dat we haar niet mee konden nemen naar de wereld van de
volwassenen.
Vanaf ongeveer de middelbare school worden wij onze eigen
Barbies. Vanaf dan storten wij ons in het echte leven,
gewapend met al die verschillende identiteiten die zij ons
heeft voorgespiegeld. Nu storten onze broertjes en vriendjes
zich ook op dat moment in het echte leven, maar wel met
één verschil: zij kunnen hun speelgoed
meenemen... Toen ze klein waren, speelden ze cowboytje en voetbal,
knutselden ze aan radio's en modelspoorbanen. En toen ze
gingen studeren, bleven ze al die dingen gewoon doen.
En terwijl wij werkten en leerden, af en toe een Ken
tegenkwamen en zorgden dat ons haar goed zat, speelden zij
op het Internet.
Hè, hè, eindelijk het Internet.